Interview met Greet Vonk, mede-auteur van ‘PostTraumatische Groei, sterker door ellende’
Wie ben je?
Ik ben Greet Vonk, sinds 2006 zelfstandig ondernemer. Daarvoor heb ik 20 jaar in de zakelijke dienstverlening gewerkt. De mens stond altijd al centraal. Halverwege die periode kreeg ik een burn-out. Dat heeft me heel sterk gemaakt. Toen ik verder werkte merkte ik dat ik beter functioneerde dan voor de burn-out. Dat viel ook op in het bedrijf en ze vroegen me om een collega te coachen. Zo ben ik in coaching terechtgekomen. Ik heb me direct laten certificeren. Binnen de NOBCO ben ik Master Practitioner coach. Ik wist meteen, ik moet een instrument hebben wat mij helpt bij de coaching. Waarna ik kennismaakte met de Gedrag en Drijfveren Analyses (later 12 Driving Forces) van TTISI en daarna ook met Talenten/Denkpatronen. Dat heeft mij heel veel gebracht en ook de mensen die wij coachen. Ik ben nu 14 jaar actief bezig met TriMetrix Denkpatronen.
Je werkt samen met?
In 2013 ben ik met Anja Jongkind gaan samenwerken. Zij is degene die me kennis heeft laten maken met het gedachtengoed dat je sterker wordt van ellende in je leven. Zij werkt al een jaar of 35 vanuit dat uitgangspunt. Nadat ik wetenschappelijk onderzoek heb gedaan zijn wij samen gaan werken. Dat beviel zo goed dat we in 2016 onze beide praktijken hebben opgeheven en zijn gaan samenwerken in Et Emergo. Samen schreven we onlangs het boek ‘PostTraumatische Groei, sterker door ellende’.
Jullie bedrijf heet Et Emergo. Wat betekent dat?
Luctor Et Emergo staat voor: worstel en kom boven. In onze praktijk begeleiden we vooral mensen die het zwaar voor de kiezen hebben gekregen. Wij helpen ze om weer boven te komen. Wat er dan ontstaat noemen wij PostTraumatische Groei.
Helpen jullie mensen met alle type situaties? Werk gerelateerd, privé? De combinatie ervan?
Exact. Er komen bij ons onder andere mensen bij wie het in de reguliere zorg niet gelukt is. Werkgevers kunnen daar ongeduldig van worden. Wij helpen dan.
Jullie richten je veel op organisaties waar problematieken als burn-out en de gevolgen ervan een rol spelen. Welke behoefte zag jij in het zakelijke veld?
Er is heel vaak sprake van onnodig leed. Dat het te lang duurt of te diep gaat. Organisaties hebben daarmee te maken. Mensen raken arbeidsongeschikt. Voor bedrijven is het heel vervelend als mensen zolang uitvallen. Onze manier van werken helpt nagenoeg altijd. We zitten dik boven de 90% met onze succesfactor.
Dat is heel hoog. Wat doen jullie anders?
Wij kijken niet naar ‘stoornissen’. We kijken naar mensen met een burn-out of een depressie. Ze zijn ergens vastgelopen in hun mogelijkheden en capaciteiten. Wij kijken vooral naar hun krachten en talenten en of ze de mogelijkheden die ze hebben teveel gebruikt hebben, of juist te weinig. In elke kracht zit een valkuil en in elke valkuil zit een kracht. Zo begeleiden we mensen ook. We hebben geen standaard behandelplan. We zoeken niet eindeloos uit wat de stoornis is en hoe we de klachten gaan verminderen. Nee, we kijken hoe we de krachten kunnen versterken.
Dat is een hele positieve benadering. Jij bent je ook wetenschappelijk gaan verdiepen in groeien door ellende. Of PostTraumatische Groei. Wat is de wetenschappelijke onderbouwing van PTG?
PTG is al sinds begin jaren 90 vorige eeuw een heel wetenschapsgebied. Maar in Nederland nog vrij onbekend. Er is veel onderzoek gedaan naar de vraag of mensen kunnen groeien van ellende in hun leven.
Wat mij persoonlijk vooral bezighield toen ik onderzoek ging doen was: in mijn praktijk zag ik dat mensen die gegroeid waren van ellende in hun leven en weer terugkwamen op hun werkplek ontzettend werden gestigmatiseerd, en zelfs gediscrimineerd. Die mensen werden klein gehouden. Zo van: jij moet vooral voorzichtig doen en op je grenzen letten. PTG is een positieve uitkomst maar het proces is ellendig. Om groei te bereiken moet je daar wel doorheen. Die mensen die weer op hun werkplek kwamen, hadden dit hele proces doorlopen, ze waren gegroeid, maar mochten vervolgens gaan vechten tegen stigmatisering en discriminatie.
Ook wetenschappelijk bleek dat mensen een smetje blijven houden na zo’n periode. Terwijl ik in mijn praktijk zie dat dat niet klopt. Ik ben toen specifiek onderzoek gaan doen naar burn-out en PTG.
Wat kwam daaruit?
Er kwam uit dat hoe groter de Posttraumatische Groei was, hoe kleiner de restklachten van de burn-out waren. En hoe groter ook de bevlogenheid was na een burn-out.
Wat ziet een omgeving als iemand PTG heeft doorgemaakt?
Je ziet vaak dat mensen zeggen: ‘Door mijn burn-out sta ik anders in het leven, ben ik een ander mens geworden.’ Of ‘Wat ik heb meegemaakt was het ergste in mijn leven maar ook het beste.’ ‘Door de kanker weet ik veel beter wat echt belangrijk is voor mij.’ Mensen staan veel bewuster in het leven. De kwaliteit van leven wordt hoger ervaren. Ze gaan geluk op een andere manier definiëren. Er wordt een switch gemaakt van hedonisme, geluk halen uit het hier en nu, naar eudemonisme, geluk halen uit zingeving, tevreden zijn, en alles uit jezelf halen wat erin zit.
Dus mensen ervaren meer kwaliteit van leven, hoe vertaalt zich dit naar een werkvloer?
Mensen worden zich veel meer bewust van zichzelf. Hun krachten en kwaliteiten komen beter naar voren, dus ze kunnen preciezere keuzes maken. Om deze reden gebruiken we bij veel trajecten de TTISI TriMetrix Denkpatronen Analyse, om mensen bewust te maken van hun kwaliteiten.
Is er ook zoiets als PostTraumatische Groei voor een samenleving, bijvoorbeeld door de situatie waarin we verkeren ten gevolge van Covid-19?
Ja, zeker. Als je kijkt naar wat er allemaal gebeurt in de samenleving, hoe mensen elkaar helpen, creatief worden, dan kun je alleen maar tot de conclusie dat we wereldwijd in eenzelfde groeiproces terecht komen. PostTraumatische Groei gaat vooral over leren kennen. Individuen, organisaties en samenlevingen maken nu meer dan ooit kennis met gekende maar juist ook ongekende mogelijkheden. Dat maakt het proces zelf overigens niet minder moeilijk of ellendig. Met name jonge gezinnen ervaren echt stress. En dan zijn er heel veel mensen die zich heel veel zorgen maken om hun bedrijf of hun baan. Dat is echt naar en verdrietig.
Er zitten wel overeenkomsten tussen wat wij als wereld nu meemaken, en wat er gebeurt als een individu ziek wordt, een burn out of depressie ervaart. Maar dat we uiteindelijk groeien van deze crisis, hoe naar de gevolgen ook zijn, is voor mij geen vraag maar een zekerheid. Dat is geen roze bril, dat is hoe de mens in elkaar steekt. Neem zoiets als optimisme, mensen kwalificeren dat vaak als een karaktereigenschap, maar dat is het niet. Het zijn echt patronen die je kunt veranderen, en die jou dus vooruit gaan helpen.
Jij en Anja hebben een boek geschreven over PTG. Voor wie hebben jullie het geschreven?
Het boek ‘PostTraumatisch Groei, sterker door ellende’ hebben we geschreven voor iedereen die persoonlijk dan wel professioneel te maken heeft met ellende. Het is een introducerend-boek voor professionals, een handvatten-boek voor mensen die zelf ellende meemaken, en een begrijpen-boek voor mensen die er in hun omgeving mee te maken hebben.
Een groot deel van ons TTISI Netwerk bestaat uit HR professionals, coaches. Waarom is het belangrijk dat je als HR professional dit boek leest?
Je krijgt een volstrekt ander beeld van hoe je om kunt gaan met mensen die in ellende zitten. Dat gaat je zeker tijd en geld opleveren. Want als je kijkt naar mensen die in ellende zitten en je denkt ‘ik moet voorzichtig met jou doen’, dan hou je ze klein. Als je kijkt vanuit het ontwikkelperspectief, dan zie je dat ze juist groeien in zo’n periode en gaat het proces veel sneller.
Dus je laat als bedrijf veel potentieel links liggen als je je niet bewust bent hiervan?
Juist. Als je dit proces benut, heb je een heel loyale medewerker, zelfs een potentiële topper. Een prachtig voorbeeld is Mirjam. Ze staat ook in het boek. Ze had een burn-out en heel snel na die burn-out heeft ze een promotie gekregen. Ze had er zoveel van geleerd.
Stel je bent HR professional en je hebt het boek als introductie van PTG gelezen, maar je zou er meer mee willen doen, want kan je dan doen?
We hebben verschillende workshops & inspiratiesessies, om kennis te maken met wat PTG is. Ook specifiek voor HR professionals en arbeidsdeskundigen. Wanneer gewenst maken we maatwerk trainingen voor bedrijven. En we zijn ook bezig om een grotere opleiding voor coaches en psychologen te maken, om zelf PTG begeleiding te leren geven.
Speciale aanbieding voor het netwerk van gecertificeerde TTISI Consultants
In samenspraak met Et Emergo wordt ons netwerk van TTISI Gecertificeerden de mogelijkheid aangeboden om meer te weten te komen over PTG via een gratis online inspiratiesessie. Tevens wordt ons netwerk een speciale korting aangeboden op het boek ‘PostTraumatische Groei, sterker door ellende’.
KLIK HIER voor meer informatie!
